Atık toplama teknesi sürdürülebilirliğe yelken açıyor

Üç tarafı denizlerle çevrili olduğu için Türkiye’de deniz kirliliği büyük bir soruna dönüşüyor. Dünya genelinde her geçen gün daha da artan sürdürülebilirlik kaygısı bu meselenin de çözülmesine olanak sağlıyor. Türkiye’de yat ve tekneciliğin tüm bileşenlerini aynı çatı altında toplayan Yat ve Tekne Endüstirisi Derneği (YATED), denizlerde kirliliğe karşı “Atık Toplama Teknesi” projesini hayata geçirerek, deniz kirliliği sorununa çözüm sunuyor. YATED Başkanı Murat Bekiroğlu, söz konusu projeyi anlatırken bu çalışmanın aynı zamanda denizlerde sürdürülebilirliğe yelken açmak anlamına da geldiğine işaret ediyor.

Ülkemizin coğrafi koşulları deniz turizmine elverişli olduğu için deniz kirliliği de gayriihtiyari bir sorun olarak kendini gösteriyor. Yat ve teknecilik dünyasında çatı görevi gören YATED, aynı zamanda sektörün sorunlarına yanıt sunmak için harekete geçiyor. Yat ve teknelerin sebep olduğu kirliliğin önüne geçmek için Atık Toplama Teknesi projelerini hayata geçirmeyi planladıklarını açıklayan YATED Başkanı Murat Bekiroğlu, bu yöndeki çalışmalarını ince eleyip sık dokuyarak dergimize anlatıyor.

İlk olarak sözlerine YATED’in kuruluş amacından ve dönüm noktalarından bahsederek başlayan YATED Başkanı Murat Bekiroğlu, dünden bugüne YATED’i şöyle anlatıyor; “Yat ve Tekne Endüstirisi Derneği olarak kurulduğumuz 2000 yılından beri, yat ve tekne sektörünün gelişimi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Derneğimiz Türkiye’de yat ve tekne sektöründe imalat, ithalat, ihracat, ticaret yapanları deniz turizmine hizmet verenleri bir çatı altında toplamayı hedefliyor. Türkiye’de deniz malzemeleri ve tekne imalatı ile emniyet standartları konusunda çalışmalar yapılmasını, ilgili mercilerin bilgilendirilmesini, deniz eğitiminin tabana indirilebilmesi için çalışmalarda bulunulmasını, gençlerimizin bu uğraşa teşvik edilmesini amaçlıyoruz. Aynı zamanda Türk insanına deniz sevgisini aşılamak, deniz uğraşını ve denizciliği tanıtmak, deniz malzemeleri üreten, satan, ithal ve ihraç eden kişilerin bu mesleği ileriye götürmeleri için standartlarını yükseltmek, mesleki kurallar tespit etmek ve bu kuralların uygulanabilirliğini sağlamak da derneğimizin kuruluş amaçları arasında yer alıyor.”

“YAT VE TEKNE ENDÜSTIRISI DERNEĞI (YATED) OLARAK HER YIL DÜZENLEDIĞIMIZ DENIZCILIK VE KABOTAJ BAYRAMI ETKINLIĞI KAPSAMINDA BU YIL DA HUZUR VE ÇOCUK EVLERINDE KALAN YAKLAŞIK 150 KIŞIYI YATED BOAT ILE DENIZLE BULUŞTURDUK”

ATIK TOPLAMA TEKNESİNİN İLK DURAĞI; GÖCEK

Denizlerde sürdürülebilirliği artırmak için başlattıkları ‘Atık Toplama Teknesi’ projesinin geldiği aşamadan bahseden YATED Başkanı, “YATED olarak ülkemizin ve sektörümüzün en önemli serveti olan denizlerimizi korumak, sürdürülebilirlik anlayışının bir parçası olmak ve üyelerimizi teşvik etmek amacıyla Atık Toplama Teknesi projesini hayata geçiriyoruz. Proje kapsamında koylardaki yat ve teknelerden katı ve sıvı atık toplayacak teknelerin tasarlanması, inşa edilmesi ve işletilmesi süreçlerini dernek olarak yürüteceğiz. Özel olarak tasarlanan bir tekne “Şubat 2024 Bosphorus Boat Show Kara Fuarı’mızda sergilenecek ve Nisan 2024’de Göcek ve çevresinde dolaşmaya ve denizi temizlemeye başlayacak” diye konuştu.

“MARİNALARDAKİ KAPASİTE ALANLARI YETERSİZ”

Son dönemlerde yaşanan marina sorununa ve bununla beraber sıklıkla gündeme yansıyan ‘tekne çok ama marina yok’ serzenişlerine çare niteliği taşıyan açıklamalarda bulunan Murat Bekiroğlu, “Tekne ve yat sektörünün en büyük sorunlarından biri marinalardaki kapasitenin yetersiz olması ve fiyatların yükselmesidir. Fiyatların yükselmesinin sebebi de arzın talebin çok altında kalmasıdır. Mevcut durumda Türkiye’de farklı bakanlıklardan belgeli olarak faaliyette bulunan toplam 83 adet kıyı tesisinin (marina, yat bağlama iskelesi, belediye barınağı) toplam bağlama kapasitesi ise 19 bin 191” ifadesini kullandı.

Sözlerine marina yatırımları ve işletmeciliğin yüksek maliyetli olduğuna vurgu yaparak devam eden Bekiroğlu, “Özel tekne sahiplerinin önemli bir kısmı güvenli ve temiz bir barınakta teknesini / yatını konaklatmaktan mutlu olacaktır. Bu nedenle yüksek bağlama kapasiteli yat iskeleleri ve özel tekne barınakları yatırımları da ilgili bakanlıklar tarafından teşvik edilerek, yatırımcı yönlendirilmelidir. Fransa’da yat imalatının merkezi olan La Rochelle kıyı yerleşim yerinin nüfusu 80 bin ve belediye tarafından iletilen marinasının tekne ya da yat bağlama kapasitesi 5 bin 200’dür. Saunası, lüks restoranları, lüks mağazaları yoktur ama Fransız amatör denizcilerine veya yat sahiplerine uygun fiyatlarla bağlama hizmeti verir” dedi.

Marina park alanı olan bağlama noktalarına dikkat çeken Bekiroğlu, “Bu bağlama yeri sayısına, kıyılarımızda toplam 384 balıkçı barınağının önemli bölümünde özel teknelere ya da yatlara tahsis edilen bağlama yeri sayısı dahil değildir” diye konuştu.

“YATIRIM ALANLARI DEĞİŞMELİ”

Marina sorununun çözülmesi için yapılması muhtemel yatırımların altını çizen Murat Bekiroğlu şu ifadeleri kullandı;

“Yeni yatırımların da Türkiye’nin cennet koylarına değil, uygun görülen hazine arazilerine yapılmasında yarar var. Marina, yat iskelesi özel tekne barınakları yatırımları için de özel sektörün ve yatırımcının teşvike, desteğe ihtiyacı var. Yapılacak yeni yatırımlarla hem arz-talep dengesi sağlanmış olur hem de ülkemizin daha fazla döviz kazanmasının yolu açılır. Yaklaşık 10 metre boyunda teknelerle denizciliğe başlamak isteyenler marina fiyatlarına takılıyor. Örneğin 30-40 bin Euro’luk bir tekne alıp denize açılmak isteyenler, marinalardaki fiyatları görünce bir adım geri gidiyor. Yani üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde daha denizciliğe başlarken, insanları küstürmüş oluyoruz. İşte bu yüzden bir an önce denize iniş rampalarının yapılması, özel teknelerin konaklaması için gerekli yeni kıyı tesislerinin (marina, yat iskelesi, özel tekne barınakları) yatırımlarının gerçekleştirilmesi şart. Ancak geldiğimiz durumda çok ilginç örneklerle karşı karşıya kalıyoruz. Avrupa’nın merkezi konumundaki Fransa’nın Monaco şehrinde 42 metrelik bir teknenin yüksek sezonda marinadaki günlük bağlama fiyatı 650 Euro. Aynı tekne Göcek’e geldiğinde marinaya girmek istediğinde bir gün için bin 200 Euro ücret isteniyor. Avrupa’da koylarıyla ünlü Yunanistan, İtalya, Hırvatistan gibi ülkelerdeki marinalara göre de çok yüksek fiyatlara sahibiz. Bodrum’da bir marinaya girmek isteyen tekne günlük 700 Euro öderken, Yunanistan’da günlük 35 Euro’ya kalınabilecek yerler var. İlgili bakanlıklarımızın Antalya’dan başlayarak İstanbul’a kadar olan bölgelerde pilot yerler belirlemesi gerekiyor. Belirlenen yerlere özel teknelerin konaklaması için gerekli yeni kıyı tesislerinin (marina, yat iskelesi, özel tekne barınakları) yatırımlarının yapılması için girişimlerin başlatılması gerekiyor.”

MARİNA SORUNU BÜYÜYOR
“Tekne ve yat sektörünün en büyük sorunlarından biri marinalardaki kapasitenin yetersiz olması ve fiyatların yükselmesidir. Fiyatların yükselmesinin sebebi de arzın talebin çok altında kalmasıdır.”

“ÖZEL OLARAK TASARLANAN ATIK TOPLAMA TEKNESI, ŞUBAT 2024 BOSPHORUS BOAT SHOW KARA FUARIMIZDA SERGILENECEK. NİSAN 2024’TE GÖCEK VE ÇEVRESINDE DOLAŞARAK DENIZI TEMIZLEMEYE BAŞLAYACAK.”

Üç tarafı denizlerle kaplı olmasına rağmen ülkemizde su sporlarının yeterince öne çıkmadığı gerçeğine de işaret ederek başlattıkları çalışmalardan bahseden YATED Başkanı Murat Bekiroğlu şu değerlendirmeyi yaptı; “Denize olan ilgiyi 7’den 70’e artırmamız gerekiyor. YATED olarak teşvik edici etkinliklerimizin sayısını artırarak hem sektörümüzü geliştirmeyi hem de ülkemize daha fazla katma değer sağlamayı hedefliyoruz. ‘Denizciler denize açılıyor’ projemiz kapsamında derneğimizin üyelerinin çalışanı, eşi, çocukları ve tüm ailesi için yelkene giriş, ileri yelken ve yelken yarışçılığı eğitimleri için indirim ve burslar organize ediyoruz.”

Kabotaj Bayramı dolayısıyla 1 Temmuz günü takdire şayan bir sosyal sorumluk çalışmasına imza atan YATED’in yaşlılar ve kimsesiz çocukları tekne seferinde denizle buluşturmasına dair açıklama yapan Bekiroğlu, “ YATED olarak her yıl düzenlediğimiz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı etkinliği kapsamında bu yıl da huzur ve çocuk evlerinde kalan yaklaşık 150 kişiyi YATED Boat ile denizle buluşturduk. İstanbul’da yaşayan ancak denizi görmemiş, denizi yaşamamış veya en kötü ihtimalle bir boğaz turu yapmamış olan ihtiyaç sahibi yaşlılarımız ile ihtiyaç sahibi çocuklarımızı bir araya getirerek tanışmalarını, eğlenmelerini ve güzel bir anı yaşamalarını sağlıyoruz. Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nı bizler için çok değerli olan huzurevi sakinlerimiz ve çocuklarımızla kutlamanın mutluluğunu yaşıyoruz” dedi.